وجود نواحی گرم و مرطوب در جنوب و مرطوب و معتدل در شمال کشور، و همچنین بهره مندی از تالابها و آبگیرهای بسیار و سطحی بیش از ٥٠٠ هزار هکتار شالیزار و برکه های متروکه غیرقابل بهرهبرداری برای سایر محصولات گوشتی هستند
دام، کشت و صنعت: در جهان امروز با توجه به رشد فزاینده جمعیت، نیاز بشر به مواد غذایی دوچندان شده و بیش از نیمی از مردم جهان از کمبود پروتئین رنج میبرند. با توجه به اینکه گوشت قورباغه از نظر طعم و مزه و همچنین خواص، نزدیک و مشابه گوشت گوساله است، از قورباغه خوراکی میتوان برای تأمین قسمتی از پروتئین حیوانی استفاده نمود. جانوری که در ایران فراوان اما فاقد ارزش غذایی و اقتصادی محسوب میشود در کشورهای اروپایی و آمریکایی رونق تجاری بالایی داشته و طرفداران زیادی دارد. پوست این جانور نیز از مرغوب ترین انواع چرم ها محسوب میشود و از پودر گوشت قورباغه براي تأمين پروتئين مورد نياز طيور و آبزيان و همچنین از قورباغه جهت تهيه تولید آنتي بيوتيكهای قوی استفاده قرار میگیرد. کشورهای بنگلادش، بلژیک، چین، اندونزی، ژاپن، مکزیک، هلند و تایوان بزرگترین صادرکنندگان گوشت قورباغه به کشورهای اروپایی به ویژه فرانسه، ایتالیا و اسپانیا و کشورهای آمریکایی هستند. در ایران غذای زنده برای تغذیه این جانور به وفور یافت می شود و همچنین شرایط آب وهوایی مساعد برای پرورش آن وجود دارد، این صنعت در ایران میتواند موفق تر از کشورهای اروپایی باشد و با هدف صادرات شکل گیرد ولی متاسفانه تاکنون هیچ اقدام موثری برای شکل گیری این صنعت نشده است!
تاریخچه
بومیان قاره آمریکا از دیرباز قورباغه را یکی از منابع غذایی خوب و در دسترس میدانستند. در قاره آسیا، به خصوص در شرق آن، جایی که مردمش تقریبا از هر موجود زندهای تغذیه میکنند، مصرف قورباغه قدمتی دیرینه دارد. تکثیر مصنوعی قورباغه در جهان، علم نوپایی است که بیش از30 سال گذشته در کشورهای برزیل، آمریکا و جنوب شرقی آسیا شکل گرفته است. نخستین آمار ثبت شده از پرورش قورباغه به قاره آمریکا و قرن 19 برمیگردد، در خارج از ایالات متحده، نخستین استخر پرورشی در کشور برزیل احداث شد و امروزه از برترینهای این صنعت است. در قاره آسیا، که بیشترین قدمت را در صنعت آبزی پروری داراست، تایوان، نخستین کشوری است که پتانسیل بالقوه این صنعت را قبول کرد و برای گسترش آن اقدام نمود و در دهه 1990 مزارع این کشور به پرورش صنعتی قورباغه روی آوردند.
پرورش قورباغه در ایران
وجود نواحی گرم و مرطوب در جنوب و مرطوب و معتدل در شمال کشور، و همچنین بهره مندی از تالابها و آبگیرهای بسیار و سطحی بیش از ٥٠٠ هزار هکتار شالیزار و برکه های متروکه غیرقابل بهرهبرداری برای سایر محصولات گوشتی هستند، زمینه مناسبی را فراهم میسازد تا به پرورش قورباغه و یا سایرآبزیان پرداخته شود، که ضمن درآمدزایی قابل توجه برای صاحبان زمین ها، سبب بکارگیری قشر عظیمی از جوانان و مردم منطقه خواهد شد. امتیازات مثبتی چون فراوانی بالای غذای زنده برای تغذیهی این جانور این امکان را برای کشور فراهم ساخته است که بتواند موفقتر از بسیاری کشورها در این صنعت و تجارت پررونق حضور یابد. سيد مسلم يگانه براي نخستينبار دركشور قورباغه را به منظور مصارف صنعتي و مبارزه بيولوژيك با آفات گياهي در شاليزارها،در شهر آمل پرورش داد، رضا شفايي، كارشناس مهندسي علوم دامی، كه سابقه 10 ساله درصنعت طيور كشور دركارنامه خود دارد، نخستين مجوز شرعي، قانوني و بهداشتي پرورش قورباغه در ايران را اخذ كرده و روي طرح پرورش قورباغه كار ميكند. امروزه تفکر سنتی و بسته درعرصه آبزی پروری، بیهوده و به شدت زیانبار است. لذا مسئولین، کارشناسان و سرمایه گذاران این صنعت باید با گسترش حوزه علمی و آینده نگری خود، شرایطی را فراهم کنند که نخستین گام ها در راه هموار سازی صنعت پرورش قورباغه در ایران برداشته شود.
صادرات
کشور اندونزی یکی از بزرگ ترین کشورهای اسلامی جهان، فقط در سال های دهه ی 1990 تا 2000 سالانه، بیش از 8000 تن قورباغه پرورش داده و به بازار عرضه کرده است.قیمت جهانی هر کیلوگرم گوشت قورباغه شش تا هفت دلار است که تولید و صادرات آن می تواند ارزش اقتصادی بالایی داشته باشد. آمریکا به عنوان بزرگ ترین تولیدکننده، مصرف کننده و واردکننده گوشت قورباغه در جهان سالانه بیش از هزار و 500 تن گوشت قورباغه وارد می کند.كشور ما نیز با داشتن شرایط آب و هوایی مساعد برای پرورش گونه های تجاری قورباغه از این پتانسیل و ظرفیت برخوردار است که به جمع کشورهای بزرگ تولید و صادرکننده این جانور بپیوندد.
صادرات این جانور به صورت
1-گوشت تازه
2- منجمد و کنسروی
3- تهیه چرم از پوست
4- تولید کودهای کمپوست با کیفیت بالا از اندام های داخلی وجهت کمک به کاهش استفاده از کودهای شیمیایی می باشد.
5- ساختن داروها از قبیل تهیه آنتی بیوتیک های قوی می باشد.
در شمارههای بعدی، به نحوه پرورش و گرفتن مجوزهای لازم خواهیم پرداخت تا فتح بابی باشد برای شناخت بیشتر این تجارت پررونق برای بهره بردان جامعه کشاورزی جهت بهبود اقتصاد فردی و ملی.
*کارشناس علوم دامی
سپیده قاسمی *